526.Rapporten over de monitoring vaan Ammoniak met korstmossen
https://www.blwg.nl/mossen/onderzoek/rapporten/BLWGRapport34.pdf
Rapporten:
BLWG Rapport 35
Basisrapport Rode Lijst Korstmossen 2022 volgens Nederlandse en IUCN-criteria
L.B. Sparrius, H. van der Kolk & C.M. van Herk (2023) Basisrapport Rode Lijst Korstmossen 2022 volgens Nederlandse en IUCN-criteria BLWG-rapport 35. 149 pp.
download pdf
BLWG Rapport 34
Effecten van ammoniak op korstmossen in Groningen in de periode 1991-2022.
van der Kolk, H., L.B. Sparrius & L. Verboom (2023) Effecten van ammoniak op korstmossen in Groningen in de periode 1991-2022. BLWG-rapport 34. 81 pp.
https://www.blwg.nl/mossen/onderzoek/rapporten/BLWGRapport34.pdf
download pdf
BLWG Rapport 33
Landelijk Meetnet Korstmossen. Inhoudelijke rapportage 2022.
van der Kolk, H. & L.B. Sparrius (2023) Landelijk Meetnet Korstmossen. Inhoudelijke rapportage 2022. BLWG-rapport 33. 14 pp.
download pdf
BLWG Rapport 32
Advies stuifzandbeheer Planken Wambuis 2023-2030.
Sparrius, L.B., M.J.P.M. Riksen & M.N. Nijssen (2023) Advies stuifzandbeheer Planken Wambuis 2023-2030. BLWG-rapport 32. 27 pp.
download pdf | download dataset
BLWG Rapport 31
Effecten van ammoniak op korstmossen in Gelderland in de periode 1989-2022.
van der Kolk, H., L.B. Sparrius & C.M. van Herk (2023) Effecten van ammoniak op korstmossen in Gelderland in de periode 1989-2022. BLWG-rapport 31. 109 pp.
download pdf
BLWG Rapport 30
Landelijk Meetnet Korstmossen (NEM), Waarnemersverslag 2021.
van der Kolk, H. & L.B. Sparrius (2022) Landelijk Meetnet Korstmossen (NEM), Waarnemersverslag 2021. BLWG-rapport 30. 13 pp.
download pdf
BLWG Rapport 29
Tonghaarmuts (Orthotrichum rogeri) in Natura 2000-gebied de Biesbosch.
van der Pluijm, A., H. van der Kolk & L.B. Sparrius (2022) Tonghaarmuts (Orthotrichum rogeri) in Natura 2000-gebied de Biesbosch. BLWG-rapport 29. 43 pp.
download pdf
BLWG Rapport 28
Landelijk Meetnet Korstmossen (NEM), Waarnemersverslag 2020.
van der Kolk, H. & L.B. Sparrius (2021) Landelijk Meetnet Korstmossen (NEM), Waarnemersverslag 2020. BLWG-rapport 28. 16 pp.
download pdf
BLWG Rapport 27
Landelijk Meetnet Korstmossen (NEM), Waarnemersverslag 2019.
van der Kolk, H. & L.B. Sparrius (2020) Landelijk Meetnet Korstmossen (NEM), Waarnemersverslag 2019. BLWG-rapport 27. 18 pp.
download pdf
BLWG Rapport 26
Monitoring van ammoniak met korstmossen in Friesland 2019.
van der Kolk, H., L.B. Sparrius & A. Aptroot (2020) Monitoring van ammoniak met korstmossen in Friesland 2019. BLWG-rapport 26. 100 pp.
download pdf
HELP WANTED!
All of these books are published here for common benefit, to help students of biology and teachers in learning and research, there is basically no commercial interest and the pages are free from any advertisements. To further enlarge this collection I am mostly dependent on unpaid work done by friends and helpers. All coauthors are acknowledged within the individual texts.
If you like this site, you can support it in several ways: You may lend me historic biology books, you may help with the scanning of pages and images, you may help with verifying text that has been put through OCR, you may manually enter text etc. Before planning to help you may want to read the conventions used in this library (in German).
HELP WANTED!
All of these books are published here for common benefit, to help students of biology and teachers in learning and research, there is basically no commercial interest and the pages are free from any advertisements. To further enlarge this collection I am mostly dependent on unpaid work done by friends and helpers. All coauthors are acknowledged within the individual texts.
If you like this site, you can support it in several ways: You may lend me historic biology books, you may help with the scanning of pages and images, you may help with verifying text that has been put through OCR, you may manually enter text etc. Before planning to help you may want to read the conventions used in this library (in German).
http://biolib.de/
http://www.biolib.de/library/pdf_index_de.html
http://www.biolib.de/library/year_index_en.html
http://www.bigcats.nl/gambia/
http://www.bigcats.nl/gambia/
35 jaar
beheer en inrichting van de Drentsche Aa
https://boeken-cdn.e-activesites.nl/fragment/90/9789464711790.pdf
Dit boek is ontstaan na de evaluatie van 35 jaar
beheer en inrichting van de Drentsche Aa – een
studie die in het najaar van 2022 verscheen. Het
was een initiatief van Jan Bakker, Henk Everts,
Ab Grootjans en Piet Schipper, ecohydrologen
die de laatste halve eeuw onderzoek deden naar
de natuurontwikkeling in Nederland en daarbuiten. Aan het einde van hun loopbaan hebben
ze een groot aantal waarnemingen van henzelf,
studenten en medeonderzoekers gebundeld en
geduid. Daarmee zijn het belangrijke bouwstenen geworden voor de komende grote herinrichting van het landschap (Everts et al. 2022).
In de evaluatie van 35 jaar natuurbeheer, waarvoor de provincie Drenthe de opdrachtgever
was, staat de ontwikkeling van de begroeiingen
en dieren centraal. De bevindingen zelf hebben
betekenis – natuurlijk. Die krijgt een verdiepende laag als de waarnemingen gelegd worden
naast het gevoerde beheer. Door die feiten
bovendien in relatie te brengen met de plek in
het hydrologische systeem worden patronen op
de schaal van het landschap zichtbaar die niet
alleen iets vertellen over de Drentsche Aa of de
Hunze, maar die in algemenere zin laten zien
hoe ecosystemen werken. Hier, even verderop
of in een andere regio.
De wetenschappelijke monitoring van de
vegetatie die aan de basis ligt van dit boe
https://boeken-cdn.e-activesites.nl/fragment/90/9789464711790.pdf
https://mijnboekenkast.blogspot.com/2020/02/kees-kooman-nieuw-boeren-je-leent-het.html
https://www.drentscheaa.nl/drentsche-aa/natuur-landschap/35-jaar-beheer-drentsche-aa/
https://www.drentscheaa.nl/publish/library/486/rapport_35_jaar_beheer_drentsche_aa_web_versie.pdf
5 jaar beheer Drentsche Aa heeft er voor gezorgd dat grote delen van het stroomdalgebied met sprongen vooruit gegaan zijn. Zo zien we een terugkeer en uitbreiding van Blauwgrasland en Heischraalgrasland. Toch kunnen we op basis van gebiedsdekkende vegetatiekarteringen in 1982, 1995 en 2015, en veelvuldig plaatsbezoek, uitgevoerd door een team van Groningse eco-hydrologen, stellen dat bepaalde gebieden achterblijven en nieuwe en oude kwetsbaarheden risico's met zich mee brengen.
https://www.drentscheaa.nl/publish/library/486/rapport_35_jaar_beheer_drentsche_aa_web_versie.pdf
Het kennisnetwerk Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit (OBN), de provincie Drenthe en het Nationaal Park Drentsche Aa nodigen u uit om aan de hand van een reeks Storymaps de Drentsche Aa op een unieke wijze te beleven. Aan de hand van zes 'Virtuele Excursies' nemen we u op interactieve wijze mee naar enkele van Nederlands meest spectaculaire natuurgebieden.
Het doel van de 'Virtuele Excursies is om: 1) de kwaliteiten van de Drentsche Aa op verschillende schaalniveaus te laten zien, 2) beschermde gebieden die voor bezoekers en minder-validen ontoegankelijk zijn toch toegankelijk te maken, en 3) de kwetsbaarheden te tonen van nieuwe en oude natuurwaarden en enkele oplossingsrichtingen aan te wijzen.
https://www.drentscheaa.nl/drentsche-aa/natuur-landschap/35-jaar-beheer-drentsche-aa/
https://www.drentscheaa.nl/publish/library/486/rapport_35_jaar_beheer_drentsche_aa_web_versie.pdf
De heren Everts, Grootjans, Bakker en Schipper kennen het gebied op hun duimpje en hebben als professionals een groot deel van hun leven aan dit gebied gewijd. Hun bevindingen tonen aan dat alle inzet van provincie, beheerders, waterschap en anderen heeft geleid tot flinke vooruitgang. Die positieve ontwikkeling is vooral te zien in het middendeel van het natuurgebied, het deel waarvan het prachtige Balloërveld de kern vormt, omzoomt door het Gasterense Diep en het Loonerdiep. Er zijn echter ook delen van de Drentsche Aa waar de natuur niet is verbeterd en nog steeds onder grote druk staat.
Successen
De onderzoekers zijn erg positief over de resultaten van inrichting en beheer van de middenlopen van de beken, waar grote aaneengesloten natuurgebieden zijn gerealiseerd. Daar zien we een prachtige ontwikkeling van soortenarme cultuurgraslanden naar bloemrijke hooilanden en venen. Die ontwikkeling heeft te maken met kwel, mineraalrijk grondwater dat niet langer rap wordt afgevoerd, maar in de graslanden en venen de ontwikkeling van soortenrijke plantengroei mogelijk maakt. Zo is bijvoorbeeld een heel zeldzaam natuurtype ontstaan, het kalkmoeras. Hier hebben zich tot de verbeelding sprekende plantensoorten gevestigd zoals parnassia, moeraswespenorchis en groenknolorchis. Het blijkt dat vernatting met water van goede kwaliteit echt helpt om karakteristieke natuur te herstellen. Waar de onderzoekers ook erg over te spreken zijn is het herstel van de zogenaamde blauwgraslanden en heischrale graslanden in het Eexterveld. Beide natuurtypen zijn in heel West-Europa erg zeldzaam geworden. Dat we hier een fikse uitbreiding zien, compleet met zeldzame planten en dieren die in dit soort natuur thuishoren, is een kroon op het werk van de beheerders. Al wandelend kun je hier genieten van prachtig bloeiende planten zoals welriekende nachtorchis, Spaanse ruiter en klokjesgentiaan.
Niet overal optimaal
De natuurontwikkeling van de boven- en benedenlopen staat nog voor uitdagingen. Doordat deze een grotere invloed van buitenaf ondervinden, is de ontwikkeling niet overal optimaal. Denk hierbij aan de uiteenlopende vereisten voor de waterstand voor landbouw en natuur. Maar ook omdat kwaliteit van het oppervlaktewater dat vanuit de landbouwgebieden door de natuurgebieden stroomt niet optimaal is voor de te behouden waarden. Bovendien zorgen ook de neerslag van stikstof en de grondwaterwinning voor extra uitdagingen in de natuur. Effecten van al deze invloeden zijn zichtbaar doordat bloemrijke graslanden verdwenen zijn en dat herstel hiervan pas kan plaatsvinden wanneer de vraagstukken die deze uitdagingen oproepen zijn opgelost.
https://www.provincie.drenthe.nl/actueel/nieuwsberichten/2022/december/35-jaar-beheer-onderzoek-drentsche-aa/
https://storymaps.arcgis.com/collections/175b56421def4eb086bbaa92fc70e60c
Oplossingen
De heren geven in hun uitgebreide en rijk geïllustreerde rapportage niet alleen aan wat er goed en niet goed gaat, ze geven ook oplossingsrichtingen aan. Zo bevelen ze de aanleg van zuiveringsmoerassen warm aan. Daar kan voedselrijk water uit landbouwgebieden op natuurlijke wijze gereinigd worden waardoor dat vieze water niet langer de bijzondere plantengroei aantast. Op andere plaatsen liggen nog steeds diepe sloten langs en zelfs door waardevolle natuur. Die diepe sloten moeten in de ogen van de onderzoekers zo snel mogelijk dicht zodat de verdroging van die gebieden wordt gestopt. De provincie kijkt naar de mogelijkheden om de aanbevelingen zo snel mogelijk om te zetten in een nog betere inrichting van het unieke beekdalgebied. Het Programma Natuurlijk Platteland en het Programma Natuur bieden beide aanknopingspunten voor het verbeteren van de natuurcondities van het Natura 2000-gebied.
https://www.provincie.drenthe.nl/actueel/nieuwsberichten/2022/december/35-jaar-beheer-onderzoek-drentsche-aa/
https://storymaps.arcgis.com/collections/175b56421def4eb086bbaa92fc70e60c
https://research.rug.nl/files/446320249/2022_EvertsETAL_Drentsche_Aa_35_jaar.pdf
https://www.drentscheaa.nl/publish/library/486/rapport_35_jaar_beheer_drentsche_aa_web_versie.pdf
https://coegroen.nl/uitgelicht/natuur-en-landbouw-in-balans-in-het-beekdal
In de jaren '60 van de vorige eeuw heeft het Drentse provinciebestuur besloten om de natuur en het landschap van het beekdal Drentsche Aa te beschermen. Daarmee is de basis gelegd voor het huidige Nationaal Park en Natura 2000-gebied Drentsche Aa. Vier ecologen die het gebied al sinds de jaren '90 bestuderen, hebben de ontwikkeling van de natuur in de afgelopen decennia in beeld gebracht.
De provincie gebruikt de bevindingen van Henk Everts, Ab Grootjans, Jan Bakker en Piet Schipper om het huidige beleid tegen het licht te houden, het beheerplan te vernieuwen en een maatregelenpakket voor het gebied op te stellen. Het Programma Natuurlijk Platteland en het Programma Natuur bieden beide aanknopingspunten voor het verbeteren van de natuurcondities van het Natura 2000-gebied.
https://coegroen.nl/uitgelicht/natuur-en-landbouw-in-balans-in-het-beekdal
https://www.inaturalist.org/journal/ahospers/75614-419-inleiding-35-jaar-beheer-drentsche-aa
Zeldzaam natuurtype
In de regio zijn grote aaneengesloten natuurgebieden gerealiseerd. Daardoor is de biodiversiteit toegenomen. Zo zijn soortenarme cultuurgraslanden veranderd in bloemrijke hooilanden en venen. Die ontwikkeling is een gevolg van de aanwezigheid van mineraalrijk grondwater (kwel). Nu water in het gebied niet snel meer wordt afgevoerd, zijn nieuwe soorten opgekomen en is een heel zeldzaam natuurtype ontstaan: het kalkmoeras.
Plantensoorten als parnassia, moeraswespenorchis en groenknolorchis komen tegenwoordig voor in het gebied. Ook herstellen de zogenaamde blauwgraslanden en heischrale graslanden zich in het gebied Eexterveld. Beide natuurtypen zijn in heel West-Europa erg zeldzaam geworden. De deskundigen zien bovendien een flinke uitbreiding van deze graslanden, compleet met zeldzame planten en dieren die in dit soort natuur thuishoren. Het gaat onder andere om de orchidee welriekende nachtorchis, de distelachtige Spaanse ruiter en de klokjesgentiaan.
Ruimte voor verbetering
De natuurontwikkeling van de boven- en benedenlopen van de Drentsche Aa verloopt minder succesvol. Vooral de lage waterstand en de kwaliteit van het oppervlaktewater dat vanuit de landbouwgebieden door de natuurgebieden stroomt, is een punt van zorg voor de beheerders. Daarnaast zijn bloemrijke graslanden verdwenen door de neerslag van stikstof en de grondwaterwinning.
Gedeputeerde Staten van de provincie Drenthe hebben begin 2023 een adviescommissie benoemd die zich gaat buigen over de aanpak van de Drentsche Aa. In 2019 en 2020 kwamen door hevige buien namelijk te veel gewasbeschermingsmiddelen in het beekwater. Doel is om de gestelde kwaliteitseisen volgens de Europese Kaderrichtlijn Water niet meer te overschrijden in 2027.
https://coegroen.nl/uitgelicht/natuur-en-landbouw-in-balans-in-het-beekdal
Adviezen
De vier ecologen bevelen de aanleg van moerassen aan. Daar kan voedselrijk water uit landbouwgebieden op natuurlijke wijze gezuiverd worden. Daarnaast adviseren ze om diepe sloten op een aantal plaatsen zo snel mogelijk dicht te maken om verdroging in gebieden tegen te gaan. Sommige van die diepe sloten lopen nu nog langs of zelfs door waardevolle natuur.
Beweiden en hooien zijn bovendien zeer bruikbare beheermaatregelen. Daardoor wordt het teveel aan meststoffen aangepakt en herstelt de waterhuishouding zich. Beweiden verhoogt de variatie in structuur van de vegetatie. Een ingrijpende beheersmaatregel als plaggen zien de ecologen als een zeer ingrijpende maatregel die ook negatieve effecten kan hebben, zoals het uitputten van de zaadbankvoorraad of verstoring van het archeologische archief van de bodem.
https://coegroen.nl/uitgelicht/natuur-en-landbouw-in-balans-in-het-beekdal
https://www.inaturalist.org/journal/ahospers/75614-419-inleiding-35-jaar-beheer-drentsche-aa
Voor hun analyse hebben de onderzoekers gekeken naar de ontwikkeling van diverse planten- en diersoorten en vegetatietypen over de afgelopen 35 tot 40 jaar. Zo lang werkt de overheid inmiddels aan verbetering van het authentieke beekdalenstelsel in Midden-Drenthe. Ondanks die inspanningen zijn de doelstellingen uit de Europese Kaderrichtlijn Water ook voor de Drentsche Aa de komende tijd niet haalbaar, verwachten de vier onderzoekers.
'Zo zitten er nog veel meststoffen in het water. Hierdoor is het beekstelsel in feite één groot helofytenfilter waar die meststoffen zich dan in ophopen. Wat schade oplevert voor de aanwezige planten en de natuur zich onvoldoende kan herstellen.' Een oplossing zou zijn om actief zuiveringsmoerassen in te richten, met name bovenstrooms.
Daarnaast stellen de vier ecologen vast dat vooral in het middendeel van het stroomgebied van de Drentsche Aa de natuur vorderingen maakt. Het gaat dan bijvoorbeeld over het gebied Ossebroeken langs het Rolderdiep waar zich weer nieuw moeras heeft ontwikkeld. Dat lukte door meer kwelwater toe te laten en door gebieden te verschralen. Toch is ook daar de situatie kwetsbaar omdat door zomerse stortbuien een langzame verbetering in één keer kan worden gestopt als zo veel voedselrijk water toestroomt.
Benedenloop
Daarnaast blijkt dat in de benedenloop van de Drentsche Aa, ondanks aanpassingen in beheer en inrichting zoals in de Ydermade, de natuur er meestal nog achteruitgaat. Door diepere ontwatering in naastgelegen landbouwgebieden treden er grondwaterverliezen op zodat de natuur er verdroogt. De onderzoekers noemen ook natuurgebieden bij De Punt en in de Onnerpolder. 'Het bereiken van een gunstige staat is daar niet haalbaar.'
https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2023/08/23/natuurkwaliteit-in-drentsche-aa-blijft-nog-achter
Beweiden en hooien van de beekdalen zijn de afgelopen jaren zeer bruikbare beheermaatregelen gebleken, merken de onderzoekers op. Anders dan meer schraallanden creëren, is het bijvoorbeeld in het gebied Geelbroek onder Assen beter water zo lang mogelijk vast te houden en bosontwikkeling te stimuleren. Om de situatie in het hele stroomgebied te verbeteren, zou volgens de onderzoekers het beheer op korte termijn moeten worden gericht op de laatste voedselarme infiltratiegebieden en voor de langere termijn op het opvangen van klimaatverandering.
https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2023/08/23/natuurkwaliteit-in-drentsche-aa-blijft-nog-achter
https://www.inaturalist.org/journal/ahospers/75614-419-inleiding-35-jaar-beheer-drentsche-aa
https://www.vogeltrekatlas.nl/
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Rapport%20Grutto's%20in%20Zuid-Holland%20in%202023_V7_DEF_klein.pdf
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Rapport%20predatie%20steltlopers%20Krimpenerwaard_2021.pdf
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Rapport%20predatie%20steltlopers%20Krimpenerwaard_2021.pdf
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Rapport%20Broedsucces%20en%20ruimtegebruik%20van%20grutto%20in%20de%20Krimpenerwaard%202021.pdf
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Rapport%20Vogels%20in%20De%20Nesse%20en%20Berkenwoude%202021_DEF.pdf
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Rapport%202019%20Biodiversiteit%20Polder%20Berkenwoude%20en%20de%20Nesse.pdf
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Biodiversiteit%20Polder%20Berkenwoude%20en%20de%20Nesse_2018.pdf
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/report_Krimpenerwaard_SK_20112019.pdf
https://lowland-ecology.network/project/plas-dras-voor-kievit-in-agrarisch-gebied
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Rapportage%20Effect%20van%20beheer%20kievit%20eindrapport%20LOWRES.pdf
https://lowland-ecology.network/userfiles/files/Rapport%20Grutto%20in%20Zuid-Holland%20in%202022.pdf
https://www.vogeltrekatlas.nl/
https://meinweg-ecotop.nl/meinweg-ecotop-2023
https://maasduinen-ecotop.nl/
https://maasduinen-ecotop.nl/maasduinen-ecotop-2023
https://depelen-ecotop.nl/
https://depelen-ecotop.nl/peelvenen-ecotop-2024
https://depelen-ecotop.nl/archief/de-pelen-ecotop-2019/
https://depelen-ecotop.nl/archief/
https://meinweg-ecotop.nl/meinweg-ecotop-archief
Holland komt vreemd genoeg de veldleeuwerik alleen voor op..Texel . Hazen zijn wel weer heel algemeen in Noord Top Of Holland. Vlas is een aantrekkelijk habitat voor Veldleeuwerik..en
https://www.wierde-en-dijk.nl/projecten/akkerbeheer/Rapportage_MAS_onderzoek11-12-13.pdf Gele Kwikstraat is echt een Groningse Oldambtse akkervogel. Graspieper is een veenkoloniale vogel net als de Kwartel en op de zandgronden Bij Oos.. Fazant zit overal..behalve in Flevoland. De scholekster een een typische vogel van de Stad GRONINGEN!!! De Grasmus is een vogel van de Groingen Onlanden, Pasterswolde
https%3A%2F%2Fnatuurtijdschriften.nl%2Fpub%2F1021887%2FIDB20210290003003.pdf
https://anog.nl/wp-content/uploads/2022/05/Actieplan-Akkervogels-Groningen-2022-2030-WEB.pdf
https://natuurtijdschriften.nl/pub/1021887/IDB20210290003003.pdf
https://assets.grauwekiekendief.nl/wp-content/uploads/2023/12/14135802/Trends-van-akkervogels-in-Flevoland-2011-2023.pdf
https://www.clm.nl/wp-content/uploads/2023/11/1176-CLMdeelrapport_Biomonitoring_Drenthe-web.pdf
JaarBoek BoerenLandVogels https://www.landschapnoordholland.nl/files/2024-01/Jaarboek%20Boerenlandvogels%202023.pdf Alle gegevens voor iedereen beschikbaar
De provincie Noord-Holland streeft naar zo veel
mogelijk delen van gegevens. Daarom zijn sinds
begin 2023 de resultaten van onze meetnetten
ook te downloaden via het dataportaal van de
provincie.
De gegevens zijn te selecteren en te downloaden
via https://geoapps.noord-holland.nl/
kaartenportaal/apps/MapSeries/index.html?appi
d=e85fc52939f240ba9ef5164b5e203fb2&entry=2
Kies voor de optie Geodata downloaden.
Onder de kaartlaag PPLG zijn dan de